دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
ترکیه، پانترکیسم و آسیای مرکزی
FA
هدف این مقاله، بررسی تأثیرات ایدئولوژی پانترکیسم در آسیای مرکزی است. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، بار دیگر امید نظریه پردازان و استراتژیستهای پانترکیسم را که پس از جنگ دوم در رابطه با پیشبرد پروژه برپایی یک امپراتوری ترک زبان در مناطق جنوبی شوروی دچار سرخوردگی و ناامیدی شده بودند، زنده کرد.
این مقاله با توجه به آرمانهای پانترکی در سیاست خارجی ترکیه و تلاشهای پانزده ساله اخیر سیاستمداران و نخبگان فکری این کشور برای پیشبرد پروژه پانترکیسم و اتحاد جمهوریهای آسیای مرکزی، پیامد این تلاشها و تأثیرات آن در آسیای مرکزی در نهایت واکنش کشورهای منطقه را به آرمانهای پانترکی تجزیه و تحلیل میکند. فرضیه اساسی مقاله آن است که برخلاف ایدههای اولیه، پانترکیسم در ابعاد سیاسی خود پیشرفت چندانی نکرده و این مسأله ترکیه و سیاستمداران آن را دچار تردید کرده است.
آسیای مرکزی,پانترکیسم,پانتورانیسم,ترکیه,قفقاز
https://jcep.ut.ac.ir/article_21186.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21186_23eeac3c062b8fa11732c866776076ab.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
چالشهای ژئوپلیتیکی ایران در
بهرهبرداری از منافع خود در خزر
FA
زهرا
احمدی پور
z_ahmadypoor@yahoo.com
احسان
لشگری
lashgari@modares.ac.ir
منطقه خزر در وضعیت ژئوپلیتیک قدیم خود در دوره اتحاد شوروی در موقعیت حایل بین حوزه نفوذ دو ابرقدرت قرار داشت. ولی پس از فروپاشی شوروی بهدنبال بروز ساختارهای جدید و ظهور سه کشور نوظهور در منطقه، مناسبات جدیدی بین حوزههای جغرافیا، قدرت و سیاست بر این منطقه حکمفرما شد. این مناسبات جدید منافع ایران در خزر را دچار تغییرات جدی کرد و تعریفهای جدیدی از منافع ژئوپلیتیکی ایران در خزر را پدید آورد. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز پس از فروپاشی شوروی همواره بهدنبال احقاق منافع خود در این دریا بوده است، ولی موانع سیاسی و ژئوپلیتیک در این میان وجود داشته که باعث شده تا ایران از بخش مهمی از منافع خود در دریای خزر محروم شود. این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی بهدنبال بازنمایی علمی این موانع و ارایه راهکارهایی جهت حل این مشکلها است.
آسیای مرکزی,ایران,چالشهای سیاسی,دریای خزر,ژئوپلیتیک,قفقاز
https://jcep.ut.ac.ir/article_21187.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21187_7901e4282da3ed0ce839efa3bec74ecd.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
توسعه اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی؛ یک مقایسه آماری
FA
داود
رضائی اسکندری
d.rezaee2@yahoo.com
توزیع متناسب منابع بین بخشهای مختلف جامعه و توجه به توسعه اجتماعی به معنی فراهم آوردن امکانات اولیه آموزشی و بهداشتی جوامع، در دراز مدت تأثیر زیادی در توسعه کشورها دارد. بیشتر کشورهای در حال توسعه که بهمراحل بالای توسعه اقتصادی رسیدهاند نیز در مراحل اولیه توسعه خود به توسعه اجتماعی توجه ویژهای داشتهاند. در این مقاله تلاش شده است تا ساختار اجتماعی پنج کشور آسیای مرکزی بهصورت تطبیقی مورد بررسی قرار گیرد. با این هدف رشد و توسعه بخشهای بهداشت، آموزش و درصد هزینههایی را که دولت در این حوزهها داشته و همچنین برابری جنسیتی بهطور تطبیقی بررسی شده است. شاخصهای توسعه اجتماعی کشورهای منطقه در دو بخش آموزش و بهداشت مورد تحلیل قرار گرفتهاند. از نظر آموزشی، شاخصهایی چون وضعیت سواد، ثبتنام در دورههای مختلف ابتدایی، متوسطه و پایانی و برابری جنسیتی در جامعه مورد بررسی قرار گرفته است.
آسیای مرکزی,آموزش,ازبکستان,بهداشت,تاجیکستان,ترکمنستان,سواد,قرقیزستان,قزاقستان
https://jcep.ut.ac.ir/article_21188.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21188_c0680d0293f7df046b16c75d93feb26e.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
جایگاه گازپروم در راهبرد انرژی روسیه
FA
عبدالله
رمضان¬زاده
ramezanzdh3@ut.ac.ir
سید حمید
حسینی
ramezanzdh2@ut.ac.ir
روسیه جدید با استفاده از انرژی بهعنوان یک سلاح درپی بازسازی امپراتوری خود است. از سال 2004 یک مدل اقتصادی توسط دولت روسیه اعلام شده است. این مدل "عقلایی شدن" نامگذاری شده و توسط دولت پوتین به مرحله اجرا در آمده است. دولت روسیه شرکتهای خارجی را از خرید هر نوع سهام در صنعت انرژی این کشور منع کرده و این امکان را برای شرکت گازپروم فراهم کرده است تا با خرید و کنترل شبکه انرژی روسیه به بازوی مهم اقتصادی دولت تبدیل شود. گازپروم اهرم قدرتمند دولت در مدیریت اقتصادی - سیاسی داخل روسیه و هم در بازارهای جهانی انرژی است. مقاله پیش رو با بررسی سیاستهای داخلی و بین المللی روسیه در حوزه انرژی، واکاوی نقش گازپروم در روند تحولات سیاسی – اقتصادی این کشور و نقش آفرینی این شرکت در معادلات بین المللی برای فدراسیون روسیه را مورد توجه قرار میدهد.
استراتژی انرژی,بازار جهانی انرژی,پوتین,سیاست خارجی روسیه,گازپروم,یلتسین
https://jcep.ut.ac.ir/article_21189.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21189_a4115e2208dd52786955262e8b1dd907.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
موقعیت ژئواکونومیک ایران و
ملاحظاتی پیرامون صادرات گاز
FA
سید کاظم
سجادپور
sajjadpour3@sir.ac.ir
سید شمسالدین
صادقی
sajjadpour2@sir.ac.ir
از دیدگاه نظریهپردازان روابط بینالملل و از جمله "کارکردگرایان" و "منطقه گرایان" ، ایجاد و توسعه همکاریها و برقراری روابط اقتصادی، تجاری و حمل و نقل، از روشهای مناسب برای ایجاد "همگرایی" در مناسبات بینالمللی و تعمیق دوستی و ایجاد "صلح و ثبات"، بهویژه در میان کشورهای یک منطقه است. با توجه به این مطلب، نویسنده این مقاله بر این باور است که شکلگیری ایده احداث "خط لوله صلح"4 (ایران- پاکستان- هند) با موقعیت ژئواکونومیک ایران، همخوانی داشته و تحقق این ایده را باید اقدامی استراتژیک و گامی مثبت در راه تأمین منافع ملّی و امنیت ملی هر سه کشور ارزیابی کرد. در این ارتباط، این مقاله به بررسی روشها و مسایل گوناگون مربوط به صادرات گاز ایران و از جمله: خط لوله صلح و گاز فشرده مایع پرداخته و فرصتها وچالشهای پیش روی ایران را در این زمینه مورد بررسی قرار داده است.
امنیت انرژی,ایران,پاکستان,چین,خط لوله صلح,ژئواکونومی,ژاپن,هند
https://jcep.ut.ac.ir/article_21190.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21190_818949d83a2330fbfffe21061655c704.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
تداوم و تغییر در سیاست داخلی و خارجی
ترکمنستان در دوره قربان قلی بردی محمداف
FA
فرهاد
عطایی
atai@ut.ac.ir
محمد کاظم
شجاعی
atai533@yahoo.com
ترکمنستان با اقتصادی رانتی و وابسته به صادرات گاز طبیعی پس از استقلال از اتحاد شوروی تحت رهبری صفرمراد نیازاف بهصورت کشوری غیرمردمسالار اداره میشد. در صحنه خارجی نیز سیاستی مبتنی بر عدم مشارکت در هرگونه اتحادیه و پیمان بینالمللی داشت. این مقاله سیاست داخلی و خارجی ترکمنستان را در دوره ریاست جمهوری جانشین او، بردی محمداف بررسی میکند. ابتدا به ماهیت رانتی اقتصاد ترکمنستان میپردازد و اثر آن را بر سیاستهای داخلی و خارجی بررسی میکند و سپس نشان میدهد که در دوره ریاست جمهوری بردی محمداف سیاست داخلی آن کشور بهطور کلی تداوم یافته، اما در سیاست خارجی آن تغییر ایجاد شده است که بهشکل مستقیم بر روابط ترکمنستان با منطقه و جهان اثر گذاشته است.
ترکمنستان,سیاست خارجی,سیاست داخلی,صفرمراد نیازاف,قربان قلی بردی محمداف
https://jcep.ut.ac.ir/article_21191.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21191_3d97f220d09ba74a1f8c86ea9dc540c9.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
روابط ایران و روسیه در سالهای 1368 تا 1388:
بسترها، عوامل و محدودیتها
FA
جهانگیر
کرمی
jkarami@ut.ac.ir
ایران و روسیه در پانصد سال گذشته روابطی پر فراز و نشیب و همراه با دوستی و دشمنی با یکدیگر داشتهاند. این روابط از همکاریهای دوره صفویه، بهخصومت، جنگ و مداخلات دوره قاجار و سپس روابط خصمانه و گاه دوستانه دوره پهلوی و سرانجام همکاریهای بیست سال اخیر(1368 تا 1388) رسیده است. در این مقاله تلاش شده تا با ترسیم وضعیت بیست ساله همکاریهای دو کشور در عرصههای مختلف، به بررسی بسترهای داخلی، منطقهای و جهانی مؤثر بر شکلگیری آن پرداخته و موقعیت ژئوپلیتیک جدید (دور شدن روسیه از مرزهای ایران) را بهعنوان یک متغیر مهم و مؤثر مورد کند و کاو قرار دهد. در واقع، هدف اصلی این مقاله آنست که به تأثیر تحولات ژئوپلیتیک بر همکاری های دو کشور در بیست سال گذشته بپردازد و وارد مسائل و مشکلات پیش آمده در یکسال اخیر نخواهد شد.
ایران,روسیه,ژثوپلیتیک,مرز,همسایگی
https://jcep.ut.ac.ir/article_21192.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21192_9e13d91a79b974d5b18a0a41be816781.pdf
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مطالعات اوراسیای مرکزی
2008-0867
2345-3117
3
6
2010
09
23
همکاری در بخش مبادلات الکتریسیته بین ایران
و کشورهای منطقه آسیای مرکزی
FA
Saeede
Vosughi
sabansco4@yahoo.com
تاج¬محمد
شاهمنصوری
sabansco3@yahoo.com
افشین
شامیری
sabansco2@yahoo.com
میتوان ادعا کرد که بخش سوخت و انرژی در توسعه کشورها و بهبود سطح زندگی مردم نقش حساسی داشته و از ارکان اصلی توسعه اقتصادی کشورها محسوب میشود. انرژی برق نیز در هر کشوری بهعنوان زیر بنای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به حساب میآید، این موضوع با توجه به موقعیت منحصر بهفرد ایران در بحث اقتصاد منطقهای میتواند زمینه شکلگیری یک گروهبندی تولید و توزیع انرژی را در منطقه آسیای جنوب غربی فراهم کند. بنابراین در این مقاله تلاش میشود ظرفیتها و ظرفیتهای کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان در آسیای مرکزی و ج. ا. ایران در زمینه ظرفیت تولید و توزیع انرژی الکتریکی با توجه به موقعیعت ترانزیتی ایران و بازار مناسب کشورهای منطقه از جمله افغانستان و نیاز روزافزون کشورهای غرب و جنوب آسیا مورد بررسی قرار گیرد.
آسیای مرکزی,ایران,تاجیکستان,ترکمنستان,قرقیزستان,گروه تولید و توزیع انرژی الکتریکی
https://jcep.ut.ac.ir/article_21193.html
https://jcep.ut.ac.ir/article_21193_624a1f0d1826aba0b3c5a0c24ada6cc5.pdf