TY - JOUR ID - 72561 TI - جایگاه گفتمان نگاه به شرق در تغییر رویکرد سیاست خارجی ایران با تأکید بر ژنوم ژئوپلیتیک روسیه JO - مطالعات اوراسیای مرکزی JA - JCEP LA - fa SN - 2008-0867 AU - صیادی, هادی AU - سنایی, اردشیر AD - دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی AD - استادیار روابط بین‌الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 12 IS - 1 SP - 115 EP - 135 KW - ایران KW - روسیه KW - ژنوم KW - ژئوپلیتیک KW - سیاست خارجی KW - نگاه به شرق DO - 10.22059/jcep.2019.252470.449751 N2 - از اولویت‌های سیاست خارجی ایران بنابر سند چشم‌انداز بیست‌ساله، دست‌یابی به جایگاه برتر منطقه‌ای ‌است. با وجود ظرفیت‌هایی ‌که این هدف‌گذاری را معقول کرده است محدودیت‌هایی هم وجود دارد که تأمین آن را با مشکل روبه‌رو می‌‌سازد. یکی از این موانع چالش‌زا، ساختار نظام بین‌الملل و نظام فرعی منطقه‌ای‌ است که جمهوری اسلامی ایران باید برای دستیابی به این موقعیت برتر بر آن‌ها ‌غلبه کند. ژنوم ژئوپلیتیک به‌مثابۀ ‌نقشۀ ژنتیک جغرافیایی سیاست و برخاسته از جغرافیای یک کشور، سیاست خارجی کشورها را در تأثیر قرار می‌دهد. ایران با داشتن پانزده کشور همسایه در منطقه‌ای ژئواستراتژیک، موقعیت برجسته‌ای دارد. این نوشتار با هدف بررسی عامل‌های ژئوپلیتیک ‌‌تأثیرگذار بر تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق با تأکید بر روسیه انجام شده است. نگارندگان، با روش توصیفی-تحلیلی به‌دنبال پاسخ به این پرسش هستند که چه عامل‌های ژئوپلیتیکی سبب تغییر نگاه سیاست خارجی ایران از غرب به شرق به‌ویژه روابط ایران و روسیه در سال‌های 1991 تا 2016 شده است؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه این است که عامل‌های ژئوپلیتیک ایران، ساختار نظام بین‌الملل، فروپاشی اتحاد شوروی، تغییر موقعیت ایران در منطقه، گفتمان‌های سیاست خارجی ایران، منطق سیاست و فشار ‌‌غرب در زمینه‌های ‌مختلف علیه ایران سبب تغییر نگرش گفتمان سیاست خارجی ایران از غرب به شرق بین سال‌های 1991 تا 2016 و ایجاد روابط ویژه بین ایران و روسیه شد. به‌گونه‌ای ‌که با وجود برخی منافع متفاوت، رابطه با روسیه از مهم‌ترین روابط سیاست خارجی ایران در سه سطح دوجانبه، منطقه‌‌ای ‌و بین‌المللی شد. UR - https://jcep.ut.ac.ir/article_72561.html L1 - https://jcep.ut.ac.ir/article_72561_087ac3e94814bac357638852f76f57ae.pdf ER -