منطقه‏گرایی در سیاست خارجی ایران

چکیده

این مقاله به بررسی اهمیت «منطقه‏گرایی» در سیاست خارجی ایران در خاورمیانه می‌پردازد. بعضی از دیدگاه‌های موجود ویژگی‌های ساخت قدرت و سیاست در ایران را به‏گونه‌ای می‏دانند که هرگونه ائتلاف و همکاری سیاسی – امنیتی، اقتصادی و فرهنگی را در سطح منطقه‌ای دشوار می‏سازد. با این همه، سخن نویسنده در این مقاله این است که تغییر و تحولات سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک در سطح منطقه خاورمیانه بعد از حوادث 11 سپتامبر، جایگاه منطقه‏گرایی را در سیاست خارجی ایران تقویت کرده است. در اصل ارزش استراتژیک و نقش ایران در تقویت مؤلفه‌های منطقه‌ای به مولفه‌هایی نظیر دولت ملی قوی، هویت ژئوپلیتیک و ایدئولوژی پویای شیعی مرتبط است. از این دیدگاه، نویسنده به تعریف دو مفهوم «منطقه‏گرایی سنتی» و «منطقه‏گرایی جدید» در رویکردهای سیاست خارجی ایران می‌پردازد که هر یک با نگاه متفاوتی سعی در تأمین منافع و امنیت ملی ایران دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Regionalism in Iran's Foreign Policy

چکیده [English]

This paper deals with the importance of regionalism in Iran's foreign policy. Some of the existing outlooks view the characteristics of Iran's power structure and politics in such a way that make any security-political, economic and cultural coalition and cooperation difficult in the region. But the author holds that political, security and geopolitical changes in the Middle East region after the September 11th events have reinforced the place of regionalism in Iran's foreign policy. In this relation, the author defines two concepts of traditional regionalism and new regionalism in Iran's foreign policy orientations, each of them seeking to secure Iran's national interests and security with a different outlook. The author concludes that the Islamic Republic of Iran has to resolve political-security dilemmas with trans-regional powers including the United States by redefining elements of its national power at the regional level, establishing economic opportunities and sustainable development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran's Foreign Policy
  • Middle East
  • National Power
  • Regionalism
  • security