روابط ایران و روسیه، همگرایی یا واگرایی؟

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روابط بین¬الملل دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکترای جامعه¬شناسی سیاسی - آلمان

چکیده

روسیه و ایران یکی از تباری اروپایی و نژادی اسلاو و دیگری از تباری آسیایی و نژادی غیراسلاو هستند. متناسب با نوع برداشت از ظرفیت‌ها و توانایی‌های خود، به ایفای نقش در نظم­سازی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازند. تغییرهای ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک و تفاوت رویکردهای اعلامی و اعمالی، تغییرهای تاریخ­سازی را در عرصه‌های تقابل یا تعامل میان دو کشور ایجاد کرده، به‌گونه‌ای که چگونگی و چرایی ناپایداری این رابطه را، در مقام پرسش این پژوهش نشانده است. در بیان چگونگی شکنندگی رابطه بین ایران و روسیه، باید به تفاوت سطح و تقابل ادراک دو کشور اشاره کرد؛ بدین معنا که نگاه روسیه به ایران، تاکتیکی و ابزاری و در سطح مسایل منطقه‌ای و دوجانبه است، درحالی که نگاه ایران به روسیه، آرمانی و مبتنی بر عقلانیت ایدئولوژیک و در سطح مسایل کلان است. اما در پاسخ به چرایی موضوع، باید به برتری نگاه ژئوپلیتیک بر ژئواکونومیک اشاره کرد. بدین ترتیب که، ماهیت سیاسی روابط ایران و روسیه، بر ماهیت اقتصادی آن سایه افکنده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iran and Russia’s Relations: Convergence or Divergence?

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Jafari 1
  • Vahid Zulfaghari 2
1 Assistant Professor of International Relations, University of Mazandaran
2 Ph.D. Student of Political Sociology, Munich, Germany
چکیده [English]

Russia and Iran, one with European background and Slavic racial origins with the other one being of Asian descent with non-Slavic racial origins, are playing their roles in building regional and international order according to their respective capacities, capabilities. Geopolitical and geostrategic developments and differences in proclaimed and practical approaches have historically changed the areas of conflict or interaction between the two countries, thus, raising questions about the reason behind instability of relations between Iran and Russia. To analyze changing relations between Iran and Russia, conceptual differences between these two political units should be taken into account. Russia's approach to Iran is mostly tactical and instrumental both on regional and bilateral levels. However, Iran's approach to Russia is idealistic, based on ideological rationality, and related to large-scale issues. As to main reason behind instability of Iran-Russia relations, one may refer to dominance of a geo-political over a geo-economic viewpoint. This means that the political aspect of relations between Iran and Russia has overshadowed economic aspects of those relations. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • convergence
  • Regional and International Systems
  • Divergence
  • Iran
  • Russia