بررسی تأثیرهای ژئوپلیتیکی روابط ترکیه و اسراییل بر منافع ایران در حوزة خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان

2 مدرس دانشگاه آزاد اسلامی مرکز دیر

3 علوم سیاسی

چکیده

حوزة خزر از چهار حوزة ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان از حوزة قفقاز، ترکمنستان و قزاقستان از حوزة آسیای مرکزی، روسیه به‌عنوان جانشین اتحاد شوروی ( یک واحد سیاسی فعال در نظام بین‌المللی و یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت و گاز جهان) در شمال و ایران در جنوب (که ذخایر بزرگ نفت، گاز و صنایع نفتی دارد) که در مجموع کانون امنیتی دریای خزر را تشکیل می‌دهند، شکل گرفته است.وجود این ژئوپلیتیک ارزشمند عاملی برای حضور قدرت‌های جهانی به‌ویژه آمریکا، ترکیه و اسراییل به‌عنوان متحدان منطقه‌ای آن در این حوزة بکر شده است. هدف این نوشتار، بررسی روابط ترکیه و اسراییل و تأثیر آن بر منافع ایران در حوزة خزر است. سؤال اصلی این است که تأثیر گسترش روابط ترکیه و اسراییل بر منافع ایران در خزر چیست؟ ادعای نویسندگان این است که اتحاد ترکیه و اسراییل سبب افزایش حضور دشمن در مرزهای غربی کشور و حوزة خزر شده است. همچنین این اتحاد سبب صرف منابع و تمرکز فکری هرچه بیشتر ‌ایران برای جلوگیری از تهدیدها در سیاست‌‌های منطقه‌ای می‌شود. روش اصلی این نوشتار، با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی- تحلیلی است و برای جمع‌آوری و فیش‌برداری اطلاعات آن از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی استفاده شده است. شایان توجه اینکه، رویکرد این نوشتار در تحلیل داده‌ها، جغرافیایی- ژئوپلیتیکی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study GeopoliticsEffects of Relations Turkey and Israel on Profits Iran in Caspian Area

نویسندگان [English]

  • Shahrooz Ebrahimi 1
  • Taleb Ebrahimi 2
1 Assisstant Professor, Faculty of International Relations, University of Isfahan
2 M.A. of International Relations
3
چکیده [English]

Abstract
the overall focus of the Caspian Sea security is shaped in four geopolitical areas contain the Caucasus,(Azerbaijan), Central Asia( Turkmenistan and Kazakhstan), Russia,( USSR) a political unit in the international system which is one of the largest exporters of oil and gas in the North, And Iran with huge reserves of oil and gas and oil industries in the south,. these important geopolitical areas factor in the global powers, especially America and its regional allies Turkey and Israel to interfere in prestine area. This paper aims to examine the relations between Turkey and Israel and its impact on the interests of the Islamic Republic of Iran's in the Caspian Sea. The main question is what the development of relations between Turkey and Israel might be influence over Iran's interests in the Caspian? The article claims that Turkey-Israel alliance threaten western borders of the Caspian and might cause more focus and resources expend in regional policy. The method of this paper, due to its speculative nature, descriptive -. Notably, the approach in this paper to analyze geographical data - the geopolitical

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Israel
  • Turkey
  • regional policy
  • Geopolitics
  • The Caspian Region
  1. منابع

    الف) فارسی

    1. 1.        آقا علیخانی، مهدی، (1390)، نقش و جایگاه ترکیه در روند صلح خاورمیانه با تأکید بر دورة 2010- 2002، فصلنامة تخصصی علوم سیاسی، شماره شانزدهم، پاییز 1390، صص.61-27.
    2. 2.        احمدی پور، زهرا و لشکری، احسان، (1389)، چالش‌های ژئوپلیتیکی ایران در بهره‌برداری از منافع خود در خزر، فصلنامة مطالعات اوراسیای مرکزی، سال سوم، شماره 6، صص.18-1.
    3. 3.        احمدی لفورکی، بهزاد و رضوی، فیروز، (1384)، راهنمای منطقة خزر و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
    4. 4.        احمدی لفورکی، بهزاد، (1387)، ترکیه، حال و آینده، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
    5. 5.        احمدی، حسین، (1385)، تحولات منطقه‌ای ویژة قفقاز، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ‌ایران.
    6. 6.        احمدی، عباس و طهمورث حیدری موصلو، روح‌الله نیکزاد، (1392)، جنبه‌های بین‌المللی ژئوپلیتیک زیست محیطی، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورة 45، شمارة 3، صص.146-121.
    7. 7.        اعظمی، هادی و زرقانی، هادی و دبیری، علی اکبر، (1391)، تحلیل اولویت‌های منطقه‌ای و دیدگاه‌های ژئوپلیتیک در شکل‌دهی به سازمان‌های منطقه‌ای، پژوهشنامه ایرانی سیاست بینالملل، سال اول، شمارة 1، پاییزو زمستان، صص. 25-2.
    8. 8.        اوزر، اوموت، (1391)، بحران در روابط ترکیه و اسراییل، ترجمه حامد پورحسن، فصلنامة مطالعات منطقهای: آمریکاشناسی- اسراییلشناسی، سال چهاردهم، شماره اول، زمستان، صص.105-77.
    9. 9.        جوادی ارجمند، محمد جواد و کیخسرو دولتیاری، یزدان، (1391)، تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و ارمنستان در چارچوب تئوریک اندرسون و طرح یک همگرایی منطقه‌ای بعد از فرایند عادی‌سازی روابط میان ارمنستان و ترکیه، فصلنامة ژئوپلیتیک، دورة 8، شمارة 2، صص.223-192.
    10. 10.     حاجی یوسفس، امیرمحمد و ایمانی، همت(1390)، تحولات روابط ترکیه و اسراییل در دهة اخیر و پیامدهای آن برای ایران، فصلنامة روابط خارجی، شمارة 10، تابستان، صص 105-75.
    11. 11.     رمضانی، فرزاد، (23/3/1391)، ترکیه و اسراییل، رویکردهای تقابلی و اهرم کشتار ارامنه، خبرگزاری بین‌المللی کرد پرس، www.kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News(تاریخ دسترسی:5/8/1392).
    12. 12.     عابدینی، عدالت، (1387)، نگاهی به روابط ترکیه و اسراییل در نیم قرن اخیر/ روابط زمستانی، پگاه حوزه، شماره 251، ص.1.
    13. 13.     عباس‌اف، علی و هارویتون چاخاتریان، (1383)، مناقشة قره باغ: آرمانها و واقعیت‌ها، تهران: ابرار معاصر.
    14. 14.     عبدالله‌خانی، علی، (1383)، امنیت بین‌الملل، فرصت‌ها، تهدیدات و چالش‌های فراروی امنیت جمهوری اسلامی‌ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
    15. 15.     قاسمی، حاکم و زهرا ناظری، (1390)، تحولات ژئوپلیتیک در حوزة دریای خزر و تغییر نقش قدرت‌های بزرگ در این منطقه، فصلنامة ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره سوم، پاییز1390، صص.173-136.
    16. 16.     قاسمی، حسین، (1388)،« سیاست خارجی دولت اسلام‌گرای ترکیه»، ماهنامه معاونت آموزش و پرورش، رویداد ها و تحلیل ها، سال بیست و سوم، ماهنامه 233، صص. 60-45.
    17. 17.     کرمی، جهانگیر، (1389)، روابط ایران و روسیه در سال‌های 1368 تا 1388، بسترها، عوامل و محدودیت‌ها، فصلنامة مطالعات اوراسیای مرکزی، سال سوم، شمارة 6، صص.136-111.
    18. 18.     کوزه‌گر کالجی، ولی، (1391)، دلایل و ریشه‌های افزایش تنش در روابط ایران و آذربایجان، www.aftabnews.ir/prtfm1dymw6dtea.igiw.html (تاریخدسترسی: 8/10/1392).
    19. 19.     مورگنتا، هانس،جی، (1374)، سیاست میان ملتها: مبارزه برای قدرت، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه.
    20. 20.     نگاهى به روابط ترکیه و اسراییل در نیم قرن اخیر/روابط زمستانى، (1391)، پگاه حوزه، شماره 251، صص. 6-1.
    21. 21.     هاشمی، غلامرضا، (1384)، امنیت در قفقاز جنوبی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

     

    ب) انگلیسی

    1. Bacik, Gokhan, (2011),”The Limits of An Alliance: Turkish- Israeli Relation Revisited, Arab Studies Quarterly (ASQ), Vol.23, No.3, Summer, p.49(Accessed on: 30 January 2013).

    2. Bengio, Ofea and Ozecan, Gencer, (2009), “Changing Relation Turkey- Israel”, Journal of International Affairs,  Vol.v, No.1, pp.125-145.

    3. Bengio, Ofra, (2009), Turkey and Israel in the Aftermath of the Gaza War, Relations at a Crossroad?,Telaviv Notes, February 8, 2009.(Accessed on: 26 March 2012).

    4. Buzan, Barry and Wœver, Ole, (2003), Regions and Powers: The Structure of International Security, Cambridge: Cambridge University Press, 2003.

    5. Goldenbergو Tia (2010). "Pro-Palestinian Aid Flotilla Sets Sail for Gaza", Associated Press. San Diego Union-Tribune, (4 June 2010).

    6. Kibaroglu, Mustafa, (2005),” Clash of Interest Over Northern Iraq Drives Turkish- Israeli Alliance to a Crossroads”, Middel east JournaL, Vol. 59, No. 2, (Accessed on: 22 March 2013).

    7. Mackinder, H.J, (1919), Democratic Ideals and Reality: A Study in the Politics of Reconstruction. London: Constable.

    8. Menashri, David, (2006), Iran, Israel and the Middle East Conflict, Israel Affair, Vol 12, No.1. pp.136-150.

    9. TÜRtermath, Özlem, (2010), Türkeye-Esrahl  Hlhikhlerhndekrhz Davos VE Sonrasi OrtadoPu Analiz KasTm’09 Cilt 1-SayT11, Ss.  35-40 (http://www. setav.org/ups/dosya/15113.pdf, (Accessed on: 6 September 2012).

    10. Walt, Stefen, (1987), The Origins of Alliance, Ithace: Cornell University.