سیاست جمهوری اسلامی ایران و اتحادیة اروپا در قفقاز جنوبی: تقابل‌گرایی یا همکاری‌جویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر

2 کارشناس ارشد مطالعات منطقه‌ای دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه خوارزمی

چکیده

قفقاز جنوبی به‌‌دلیل موقعیت بی‌مانند جغرافیایی و ارتباطی خود، جاذبه‌های اقتصادی، وجود فرصت­های سرمایه‌گذاری کلان و قرارگرفتن آن میان سه قدرت بزرگ منطقه‌ای یعنی ایران، روسیه و ترکیه برای قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای اهمیت راهبردی دارد؛ از طرفی با گسترش اتحادیة اروپا به شرق، اکنون اتحادیة اروپا به همسایة بی‌واسطه قفقاز تبدیل شده است. این نوشتار با طرح این سؤال که سیاست اتحادیة اروپا و جمهوری اسلامی ایران در قبال منطقة قفقاز جنوبی، در قالب همکاری قابل تعریف است یا تضاد؟ این فرضیه را طراحی کرده است که بررسی هدف‌ها و فعالیت‌های اتحادیه اروپا در منطقة قفقاز نشان می‌دهد که نه تنها تقابل و تعارضی میان منافع ایران و این اتحادیه وجود ندارد، بلکه در زمینة ایجاد ثبات و امنیت و توسعة اقتصادی در منطقه، منافع مشترک دارند. همچنین با یک نگاه سیستمی و در نظرگرفتن عوامل داخلی و خارجی منطقة قفقاز این‌گونه استنباط می­شود که ایران و اتحادیة اروپا در این منطقه، منافع مشترکی دارند و درصورت همکاری با یکدیگر منافع بیشتری نصیب دو طرف خواهد شد. روش استفاده شده در این نوشتار، توصیفی- تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The policy of Islamic Republic of Iran and EU in southern Caucasia, conflict or collaboration

نویسندگان [English]

  • Masoud Motallebi 1
  • Seyyed Mohammadreza Mousavi 2
  • Hosseinali Tooti 3
1 Assistant Professor of Political Science, Azad University, Azadshahr Branch
2 Master Student of Regional Studies, Allameh Tabatabaei University
3 PhD Student of International Relations, Kharazmi University
چکیده [English]

view. In this paper, the question of influence in the South Caucasus and Europe Union foreign policy . A. Iran 's regional interests can be defined both in terms of cooperation or conflict , has developed the hypothesis that the objectives and activities of the Union of Europe in the Caucasus show that not only the conflict of the conflict between the interests of and the there is no union , but also in creating stability and economic development in the region, and interests are also taking a look at the system of internal and external factors such Caucasus, Iran and Europe have concluded that the interests if you are in this region and work together more benefits will accrue to both parties .world. The method used in this research is descriptive , analytical study is .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Union Europe
  • South Caucasus
  • Iran
  • Competition
  • Cooperation

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. جعفری ولدانی، اصغر، (1382)، روابطخارجیایران(بعدازانقلاباسلامی)، تهران :آوای نور.
    2. رحمانی، منصور، (1377)، «توسعة نقش امنیتی ناتو و سازمان امنیت و همکاری اروپا در آسیای مرکزی و قفقاز»، فصلنامةمطالعاتآسیایمرکزیوقفقاز، سال هفتم، دورة سوم، ش2، صص.1-10.
    3. زیبگنو، برژینسکی، (1380)، «صفحة بزرگ شطرنج: برتری آمریکا و الزامات ژئواستراتژیک آن»، نقد و بررسی توسط سید جواد صالحی، فصلنامة خاورمیانه، سال هفتم، شماره 2، تابستان، صص.384- 374.
    4. سیف زاده، حسین، (1384)، نظریه‌ها و تئوری‌های مختلف در روابط بین‌الملل فردی- جهانی شده: مناسبت و کارآمدی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
    5. صدیق، میرابراهیم، (1383)، روابطایرانباجمهوری‌هایقفقاز، تهران: انتشارات دادگستر.
    6. کاظمی، احمد، (1384)، امنیتدرقفقازجنوبی،تهران: انتشارات ابرار معاصر.
    7. کالاهان، پاتریک، (1387)، منطق سیاست خارجی آمریکا، مترجمان: داوود غرایاق زندی، محمود یزدان فام، نادرپور آخوندی، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
    8. کوزه‌گر کالجی، ولی، (1389)، «گسترش اتحادیة اروپا به قفقاز جنوبی: طرح مشارکت شرق»، پژوهش‌نامه سیاست خارجی، مرداد 1389، شمارة 22، صص.242- 211.
    9. کیانی، داوود، (1386)، «مشارکت انرژی روسیه  اتحادیة اروپا»، انرژیاوراسیایی (پژوهش8) پژوهشکده مطالعات استراتژیک، مرداد.
    10. مرادی، منوچهر، (1385)، «چشم‌انداز همکاری ایران و اتحادیة اروپا در تأمین ثبات و امنیت در قفقاز جنوبی»، فصلنامة مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال چهاردهم، شماره 54، تابستان، صص.90- 47.
    11. مسائلی، محمد، (1378)، اتحادیةاروپا: ازبنیان‌هاینظریتاوضعیتحاضر، تهران :دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
    12. مؤسسه ابرار معاصر، (1384)، امنیتبین‌الملل(2)،فرصت‌ها،تهدیداتوچالش‌هایفرارویامنیتملیجمهوریاسلامیایران، تهران: ابرار معاصر.
    13. نقدی نژاد، حسن، (1386)، ترکیه پل انرژی، انرژیاوراسیایی (پژوهش8) پژوهشکده مطالعات استراتژیک، مرداد.
    14. واعظی، محمود، (1387)، ژئوپلیتیک بحران در آسیای مرکزی و قفقاز،‌ چاپ دوم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
    15. هاشمی، غلامرضا، (1387)، امنیت در قفقاز جنوبی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

     

    ب) انگلیسی

    1. Alyson. j, Bailes K., (2005), "The European Security Strategy: An Evolutionary History", Policy Paper, No.10, pp.36-50, Stockholm, SIPRI.
    2. Brookings Institution, (2011), “Revitalizing The United Nations and Multilateral Cooperation: The Obama Administration’s Progress”, February 2011, pp.25-38.
    3. Christiane, Duparc, (1992), "The European Community and Human Rights", Commission of the European Communities, Inxembourg.
    4. Coppieters, Bruno, (2003), "An EU Special Representative for a New Periphery", in: The South Caucasus Challenge for the EU , Chaillot Paper , No.65, pp.20-45, December.
    5. Cornell, Svante El, (2003),”The Growing Threat of Transnational Crime” Chaillot Papers, No.64, pp.40-65, September.
    6. Daly J.C., (2003), "Azerbaijan and Iran-a Shared Fate?" Islamic Affairs Analyst July, (J.i.a.a. Janes com).
    7. Drezner, Daniel W., (2008), “Lost in Translation: The Transatlantic Divide Over Diplomacy”, in:       Growing Apart?: America and Europe in the Twenty- First Century, Eds. Jeffrey Kopstein and Sven  Steinmo, Cambridge: Cambridge University Press
    8. Eivazov, Jannatkhan:”The Caucasus: Limits and possibilities of Regional Coorperation in the Security Sphere, Central Asia and the Caucasus Journal of Social and Plitical Studies, http://www.ca-c.org/journal/2004-04-eng/16.eyvprimen.shtml. (Accessed on: 12/07/2013).
    9. European Neighbourhood Policy and Strategy Paper, (2004), Commission of the European Communities, Brussels, May, in http://europa .eu .int/comm./world/enp/policy-en/htm.( Accessed on: 13/09/2013).
    10. Evand, Mechael, (1999), Europe’s Strategic Role in the Caucasus and the Black Sea, Strategic Review, Spring.
    11. Jonathan, Aes, (2006), "The Caucasus: the Regional Security Complex", in: Roy Allison and Christoph Bluth (ED), London SecurityDilemmas in Russia and Eurasia.
    12. Keohane, Robert&Nye, Joseph, (2001), Power and Interdependence (Third edition), United States, Harrisonburg
    13. Lynch, Dov, (2003), The EU: Toward A Strategy“, in: Lynch, ed., TheSouth Caucasus: A Challenge for the EU, Chaillot Paper, No. 65, pp.115-130, EU Institute for Security Studies, December.
    14. Mahncke, Dieter, (1993), "Parameters of European Security", Institute for Security Studies, September.
    15. Parvizi, Mahdi A, (2003), ”The New Great Game in Centeral Eurasia and the Caspian Region: Non- State Actors- the Drug Business and Islamic Political Groups” in: Parvizi: Globalization, Geopolitics and Energy Security in central Eurasia and the Caspian Region, Amsterdam, Clingendael
    16. Rosa Balfour and Alessandero Rotta, (2005), "Beyond Enlargement: The European Neighborhood Policy and its Tools", The InternationalSpectator, No.1, pp.85-110.
    17. Solana, khavyer, (2003), "A Secure Europe in a Better World: European Security Strategy", -Brussels,12 December, No.8, in: http://Europe.eu.int/ eudos /smuupload /78367.pdf. (Accessed on: 28/09/2013).
    18. Stoel Max, Van-der, (2006), "The Role of the OSCE in Conflict Prevention", Studia Diplomatica, Vol .49. pp.55-70, Bouchard, Caroline and Peterson, John (February 2010), “Conceptualising Multilateralism Can We All Just Get Along?” Mercury is Financially Supported by the EU’s 7th Framework Programme.
    19. Watson Institute, (2011),”The U.S Role in the World: Four Futures”, www.choices.edu/resources. (Accessed on: 20/11/2013).
    20. Drezner, Daniel W., (2008), “Lost in Translation: The Transatlantic Divide Over Diplomacy”, in:       Growing Apart?: America and Europe in the Twenty- First Century, Eds. Jeffrey Kopstein and Sven Steinmo, Cambridge: Cambridge University Press.
    21. http://europa,eu,int/rapid/start/cgi/guesten.ksh?-action.gettxt=gt&doc=spe, (Accessed on: 02/11/2013).
    22. http;//www.bertelsman-stifung-de/documents/euk-eg.pdf.p, (Accessed on: 06/03/2013).
    23. http://ifs.tu-darmstadf.de/pg/regorgs/frilsmurphy2.doc, (Accessed on: 22/11/2013).
    24. www.fride.org/download/WP108_South_Caucasus_Eng, (Accessed on: 18/04/2013).
    25. www.epc.eu/.../pub_1249_addressing_the_security_challenges_in_the, (Accessed on: 19/03/2013).
    26. www.iss.europa.eu/uploads/media/cp065e, (Accessed on: 09/12/2013).
    27. www.europarl.europa.eu/meetdocs/2009.../dsca_20110315_10en, (Accessed on: 09/07/2013).
    28. https://www.coleurope.eu/sites/default/files/.../delcour_duhot_0, (Accessed on: 20/11/2013).
مطالعات اوراسیای مرکزی
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 2
پاییز و زمستان
مهر 1393
صفحه 355-374

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار