راهبرد متقابل انرژی در روابط روسیه و اتحادیة اروپا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشگاه خوارزمی تهران

3 کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه دامغان

چکیده

مفهوم «امنیت انرژی» در سال‌های اخیر به یکی از مفاهیم مهم و بحث‌برانگیز در روابط بین‌الملل و اقتصاد انرژی تبدیل شده است. ادبیات این مفهوم بیشتر در اروپا توسعه یافته است؛ زیرا کشورهای اروپایی بخش مهم نیازهای انرژی خود را از راه واردات تأمین می­کنند. از این جهت روسیه که یکی از مهم­ترین تأمین‌کنندگان انرژی اتحادیة اروپا به‌شمار می­رود، از اهرم انرژی برای نزدیکی بیشتر به اروپا استفاده می­کند. در این راستا یکی از هدف‌های مهم اتحادیة اروپا، کاهش وابستگی به روسیه در زمینة انرژی و یافتن مسیرهای جایگزین است که تاکنون این تلاش‌های اروپا نتوانسته موفقیت چندانی به همراه داشته باشد. سؤال اصلی که در این نوشتار می­توان مطرح کرد این است که روابط روسیه با کشورهای اروپایی با چه فرصت‌هایی روبه‌رو است. فرضیة اصلی ما این است که راهبرد انرژی روسیه همواره در این جهت بوده که روسیه را به‌عنوان یک امپراتوری نفتی که می‌تواند نقشی ژئوپلیتیک در عرصة انرژی ایفا کند، مطرح کنند و تلاش می‌کند تا از منابع انرژی روسیه و نیز انحصار خطوط لوله، جهت تأمین منافع خود در منطقة اوراسیا و به‌ویژه در روابط با اتحادیة اروپا برای وابستگی بیشتر به‌خود استفاده کند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mutual Energy Strategy in Relations of Russia and EU

نویسندگان [English]

  • Saied Vosouqi 1
  • Masoumeh Zarei Hodak 2
  • Mohammad Zarei Hodak 3
1 Assistant Professor, Political Science and International Relations, Isfahan University, Iran
2 PhD Candidate in International Relations, University of Kharazmi, Iran
3 MA Student in International Law, University of Damghan, Iran
چکیده [English]

The concept of energy security has been changed into one of the key and controversial concepts in international relations and energy economy in the recent years. The literature of this concept has more developed in Europe. Because, European countries supply their major needs by imports. Hence, Russia as one of the main energy suppliers of Europe Union uses leveraging energy for closer to Europe. In this regard, one of the main purposes of European Union is to decrease dependency to Russia in the field of energy and finding alternative ways. These European attempts have been unable to obtain successfully so far. The main question of this study is that: in the relationship with European countries, Russia is faced with what opportunities? The main hypothesis: the strategy of Russia energy constantly is that, Russia as an oil empire is able to play geopolitical role in energy and it tries to use Russian energy supplies and pipeline monopoly for supplying its interests in Eurasia, especially in the relation with European Union for more dependency to itself.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy
  • EU
  • Russia
  • security
  • Strategy

مراجع

الف) فارسی
   1.ابراهیمی، شهروز و طالب ابراهیمی و صفی الله شاه قلعه (1393)،«بررسی تأثیرهای ژئوپلیتیکی روابط ترکیه و اسرائیل بر منافع ایران»، دورة هشتم، شمارة 2، پاییز و زمستان 1392، صص. 218-195.
   2.احمدیان، قدرت و حدیث مرادی (1393)، «معادلة انرژی در اوراسیا و عمل‌گرایی روسیه»،مطالعات اوراسیای مرکزی, دورة 7، شمارة 2، پاییز و زمستان 1393،صص. 219-237
3. بهمن، شعیب (1388)، «بررسی نقش انرژی در روابط روسیه و اتحادیة اروپا»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شمارة 65، بهار 1388، صص.112-91.
4. دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1382)، «تحول نظریه‌های همکاری و منازعه در روابط بین‌الملل»، پژوهش حقوق و سیاست، شمارة 8، صص.116-73.
5. مشیرزاده، حمیرا، (1386)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت.
6.رمضان‌زاده، عبدالله و حسینی، حمید، (1389)، «جایگاه گاز پروم در راهبرد انرژی روسیه»، مطالعات اوراسیای مرکزی، شمارة 6، بهار و تابستان 1389،ص41-67.
7.  موسوی شفاعی، مسعود و امیرمحمد سوری (1378)، «روسیه  و اتحادیة اروپا: رقابت بر سر انرژی مورد پروژه ناباکو»، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، تیر 1387، صص.5-1.
8. عسگرخانی، ابومحمد و خرم بقایی و علیرضا ثمودی (1389)، «بررسی روابط روسیه و اتحادیة اروپا و چشم‌انداز آن»، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال سوم، شمارة 7، پاییز و زمستان 1389، صص.150-125.
9. وحیدی، موسی‌الرضا (1387)، «عصر صلح سرد در روابط روسیه و اتحادیة اروپا: تشدید گسست گفتمانی و هویتی»، نشریة علوم سیاسی، شمارة 16، دی 1387، صص.184-129.
 
 
ب) انگلیسی
Barroso, José  Manuel, (2011) ,"European Commission  Signature  of  the  Nabucco  Intergovernmental  Agreement", Ankara, http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference =Speech/09/339, (Accessed on: 2010/11/19).
Barylski, Robert V, (2013), "Putin and America’s Pivot toward Asia", The National Strategy Forum Review an Online National Security Journal, The National Strategy Forum, Vol.22, www.nationalstrategy.com , (Accessed on: 2012/08/24). 
Bremen, Julia Kusznir, (2013),"Tap, Nabucco West, and South Stream: The Pipeline Dilemma in the Caspian Sea Basin and Its Consequences for the Development of the Southern Gas Corridor Caucasus Analy Tical Digest, No.47, http://www.css.ethz.ch/publications/pdfs/CAD-47-2-8.pdf, (Accessed on: 2012/11/06). 
Boussena, Sadek,Catherine Locatelli, (2013), "Économic du Development Durableet Del’Énergy",Energy institutional and organizational changes in EU and Russia Revisiting GasRelations,http://hal.archivesouvertes.fr/docs/00/78/51/27/PDF/CR172012_energyinstitutional_SB-CL.pdf, (Accessed on: 2012/09/07).  
 Boussena,C and Locatelli,S, (2013)," Energy Institutional and Organizational Changes in EU and Russia: Revisiting Gas Relations", Energy Policy, pp.180-189, www.elsevier.com/locate/enpol, (Accessed on: 2012/05/14).   
Charter, David, (2008), "Russia Threatens Military Response to US Missile Defense Deal", http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/europe/article4295309.ece, (Accessed on: 2012/04/23).
Dreyer, I., Erixon F, (2010), “The Quest for Gas Market Competition Fighting Europe’s Dependency on Russian Gas More Effectively”, ECIPE Occasional Paper, www.ecipe.org/press/pressreleases/Press%20Release%202010-0107.pdf, (Accessed 2010/6/7).  
EU-Russia Bilateral Trade Relations, European  Commission EU and the World, (2007), External Trade, http://ec.europa.eu/trade/issues/bilateral/countries/russia/index-en.htm, (Accessed 2011/09/27).  
Europe 2020, (2012),"A European Strategy for Smart, Sustainable and Inclusive Growth",http://europa.eu/press_room/pdf/complet_en_barroso___007_europe_2020_-_en_version.pdf , (Accessed 2012/05/24).
10.  European Commission, (2010). "Stock Taking Document Towards a New Energy Strategy for Europe 2011-2010", p. 7, http://ec.europea.eu/energy/strategies/consultations/doc/2010-07-02.pdf., (Accessed on 2012/10/27).
"European  Commission,  Directorate-General  Energy", (2009), EU-Russia  Energy  Dialogue., http://ec.europa.eu/energy/international/russia/dialogue/dialogue_en.htm, (Accessed on 2010/11/11).
European Commission, Directorate General for Energy and Transport", (2010),"European Energy and Transport: Trends to 2030", www.ec.europa.eu/dgs /energy-transport, (Accessed on: 2010/08/19).
."Joint Statement, Russia-European Union-Summit, Moscow ", (2010), http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/er/08853.en1communiqu%C3%A9.doc.html., (Accessed on: 2010/04/21).
14.  Jochem, Eberhard, (2011),"road of the EU-Russia Energy Cooperation Until 2050", Paper Expert, pp.1-45, (Accessed on: 2011/7/20).
15.  "Green Paper a European Strategy for Sustainable, Competitive and Secure Energy", (2011), European Commission: Brussels.
16.  Gault, John, (2008), "The European Union: Energy Security and the Periphery", Occasional Paper Series, No. 40, PP.45-53.
Hafner, Manfred, (2008), "Gas Corridors, Low-Demand Scenario", www.ec.eurooa.eu/dgs energy, (Accessed on: 2011/7/20).
 Lars,Christian U. Talseth, (2012), "The EU-Russia Energy Dialogue Travelling Without Moving",  Working Paper, No.24, http://www.swpberling.org/fileadmin/contents/products/arbeitspapiere/talseth-20120402-ks.pdf,  (Accessed on: 2011/7/20).
19.  Lobjakas, Ahto, (2012),"Centre for EU-Russia Studies University of Tartu", http://ceurus.ut.ee, (Accessed on: 2012/04/14).
20.  Mauling, Lina and Daniel Schaer, (2006), "Russian Energy Sector and Baltic Security", The Effects of the Russian Energy Sector on thc Security of the Baltic, Vol.8, pp.66-80.
21.  Molis, Arunas, (2011),"Transformation EU- Russia Energy Relations The Baltic State’s Vision", http://www iep-berlin.delfileadmin, (Accessed on: 2012/04/14). 
22.  Monaghan, Andrew, (2007), "Russian Oil and Gas and EU Energy Security", Conflict Studies Research Center: Russian Series.
23.  Niklas, Nilsson, (2008),"EU and Russia in the Black Sea Region :inker Singly Competing Interest:", Romanian journal of European Affairs,Vol.8, No.2, pp.1-14.
24.  Katzman, Kenneth, (2013), "Iran Sanctions", Specialist in Middle Eastern Affairs, Prepared for Members and Committees of Congress, http://www.fas.org/sgp/crs/mideast/RS20871.pdf. (Accessed on: 2013/05/17).  
25.  Paszyc, E., (2010), “Moscow’s Response to the Energy Charter Treaty”, http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/eastweek/2009-04-29/moscows-response-to-energy-charter-treaty, (Accessed on: 2010/11/25).
26.  Primakov, Yevgeny, (2007), "Does Europe Need Protection?", Moscow News, Vol. 8, pp.194-207.
27.  Sika, Sadoddin and Samoudi, Alireza, (2011),"The New Demand for Energy and its Effects on the EU Energy Politics", University Tehran, www.regional-studies-assoc.ac.uk/events/2011, (Accessed on: 2011/04/21).
28.  "Statistical Review of World Energy", (2009), British Petroleum, Center for EU Enlargement Studies, http://www.ces.fas.harvard.edu/conferences/, (Accessed on: 2011/11/25).
29.  "Report from the Commission to The European Council Trade and Investment barriers Report", (2012), Brussels.
30.  "Roadmap EU Russia Energy Cooperation until 2050", (2013), http://ec.europa.eu/energy/international/russia/doc/2013_03_eu_russia_roadmap_2050_signed.pdf, (Accessed on: 2012/09/17).
31.  The Economist, (2012), “A Bear at the Troat", www.eyonomist.com/world/europe /disolaystory., (Accessed on: 2012/09/22).
32.  Wounter, Jan, (2011),"European Energy Security Governance: key-Challenges and Opportunities in EU-Russia", Working paper, No.65, pp. 1-15.
33.  Wisniewski, Jaroslaw, (2011), "EU Energy Diversification Policy and the Case of South Caucasus", Political Perspectives 2011, Vol.5, No.2, pp.58-79. 
مطالعات اوراسیای مرکزی
دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان 1394
صفحه 127-148

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار