راهبرد سیاسی- نظامی ایالات متحدۀ آمریکا در آسیای مرکزی پس از 11 سپتامبر؛ هدف‌ها و چالش‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشگاه اصفهان

چکیده

مقالۀ پیش رو به‌دنبال پاسخ­دادن به این پرسش است که سیاست و راهبرد کلان و هدف‌های آمریکا از حضور نظامی در منطقۀ آسیای مرکزی پس از 11 سپتامبر چیست و این راهبرد و هدف‌ها در منطقه با چه موانع و چالش­هایی رو‌به‌رو است؟ در پاسخ می­توان گفت که منطقۀ آسیای مرکزی برای آمریکا اهمیت بالای ژئوپلیتیکی دارد؛ به این شکل که استقرار آمریکا در آسیای مرکزی می­تواند ضمن مبارزه مستقیم با تروریسم و استفاده از منابع انرژی منطقه، از یک‌سو به گسترش نفوذ این کشور و از سوی دیگر به کنترل و مقابله با نفوذ رقبای سنتی­اش همچون روسیه و چین منجر شود. البته میزان موفقیت این راهبردها و هدف‌ها به چگونگی مواجهۀ آمریکا با چالش­هایی همچون وضعیت جغرافیایی منطقه، افراطی­گری اسلامی و تروریسم و رقبای منطقه­ای همچون روسیه و چین بستگی دارد. راهبرد اصلی و همیشگی آمریکا حضور در مناطق راهبردی جهان و جلوگیری از سلطۀ قدرت‌های رقیب این کشور چون روسیه و چین بوده است. در ارتباط با منطقۀ آسیای مرکزی حضور آمریکا در دورۀ بوش و اوباما بررسی شده است. راهبرد کلان هر دو رئیس جمهور در راستای همان هدف همیشگی ایالات متحده یعنی حضور در مناطق با اهمیت بوده است؛ اما تاکتیک‌ها با توجه به مقتضیات زمانی تفاوت داشته است. در دورۀ بوش و بعد از رخداد یازده سپتامبر به‌علت وجود تهدیدهای مستقیم علیه آمریکا، ابزار و تاکتیک از نوع سخت و حضور نظامی بوده است؛ اما در دورۀ اوباما به‌دلیل برطرف‌شدن نسبی تهدیدها، تاکتیک‌ها به حضور نرم و استفاده از قدرت هوشمند تغییر یافته‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

US Military Political Strategy in Central Asia after September 11th; Goals and Challenges

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ja’far Javadi Arjomand 1
  • Saleh Salavarzi Zadeh 2
1 Associate Professor of Political Science, University of Tehran
2 PhD Student of International Relations, University of Isfahan
چکیده [English]

The following article seeks to answer the question of the policy and strategy and the goals of the United States in its military presence in the Central Asian region after September 11th and the obstacles and challenges that this strategy is faced with in the region. Briefly, it can be said that the Central Asian region has a high geopolitical significance for the United States. So that the deployment of the United States in Central Asia can, on the one hand, directly combat terrorism and the use of regional energy resources on the expansion of its influence and, on the other hand, to control and counteract the influence of its traditional rivals, such as Russia and China. Of course, the success rate of the strategy and its objectives depends on how the United States faces challenges such as the geographic situation of the region, Islamic extremism and terrorism and rivals in the region, namely, Russia and China. America’s main and permanent strategy is presence in the strategic areas of the world and preventing the domination of rival powers such as Russia and China. In the context of the Central Asian region, the presence of the United States in the Bush and Obama periods have been examined. The grand strategy of both presidents was important for the same enduring goal of the United States, namely, presence in the regions, but tactics differed according to the timescales. In the Bush period, and after September 11th, direct threats to the United States have been a formidable tactic and military tactic, but Obama has changed the tactics to soft tactics and intelligence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • America
  • Central Asia
  • Extremism
  • Military Base
  • terrorism

مراجع

الف) فارسی
امیدوارنیا، محمدجواد (1383)، «استراتژی آمریکا در سرزمین­های اوراسیا»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دورۀ 12، شمارۀ 45، صص77-63.
رفیع، حسین، دیان جانباز و آمنه شیرخانی (88-1387)، «آسیای مرکزی: منطقه‌ای پویا برای فعالان امنیتی»، سال 2، شمارۀ 3، صص 76-61.
کولایی، الهه (1384)، بازی بزرگ جدید در آسیای مرکزی؛ زمینه­ها و چشم­اندازها، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه.
مرشایمر، جان جی (1388)، تراژدی سیاست خارجی قدرت­های بزرگ، ترجمۀ غلامعلی چگنی­زاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه.
 
ب) انگلیسی
Berman, Ilan (2004), “The New Battleground: Central Asia and the Caucasus”, The Washington Quarterly, Vol. 28, No. 1, pp. 59-69.
Blank, Stephen (2008), “The Strategic Importance of Central Asia: an American View”, US Army War College Quarterly, Vol. 38, No. 1, pp. 73-87.
Burghart, Dan (2007), “The New Nomads?The American Military Presence in Central Asia”, Central Asia-Caucasus Institute and Silk Road Studies Program, Vol. 5, No. 2, pp. 5-19.
Burwell, Frances G. and Svante E. Cornell (2012), “The Transatlantic Partnership and Relations with Russia”, Institute for Security and Development Policy, Atlantic Council, pp. 20-70.
Clark-Sestak, Susan L. (2003), “U.S. Bases in Central Asia”, Institute for Defense Analyses (IDA), Available at: http://www.dtic.mil/get-tr-doc/pdf?AD=ADA419977, (Accessed on: 28/11/2017).
Cornell, Svante (2004), “NATO after Enlargement: Shifts Emphasis to Central Asia and the Caucasus”, NIASnytt, Vol. 4, No. 14, pp. 21-31.
Dunn, Arthur (2012), “NATO in Central Asia”, European Dialogue, Available at: http://eurodialogue.org/nato/NATO-in-Central-Asia, (Accessed on: 12/8/2013).
Fenenko, Alexei (2012), “Obama’s Central Asian Strategy”, Russian International Affairs Council, Available at: http://russiancouncil.ru/en/inner, (Accessed on: 8/8/2013).
Garibov, Azad (2013), “The US in Central Asia: Still an Important Balancer?”, Published by JTW, Turkish Think Tank International Strategic Research Organization (USAK), p. 21, Available at: https://eurasianhub.com/2013/05/31/the-us-in-central-asia-still-an-important-balancer/, (Accessed on: 28/5/2013).
Gleason, Gregory (2006), “The Uzbek Expulsion of U.S. Forces and Realignment in Central Asia”, Problems of Post-Communism, Vol. 53, No. 2, pp. 49–60.
Hall, Lindley, (2012), Geography 571 and Rees 510 Topics in Cultural Geography: Understanding Central Asia, University of Kansas.
Hynek, N. (2010), “Missile Defense Discourses and Practices in Relevant Modalities of 21st-Centurt Deterrence”, Security Dialogue, Vol. 41, No. 12, pp. 435-459.
Kucera, Joshua (2012),“U.S. Military Aid to Central Asia: Who Benefits?”, Central Eurasia Project, Occasional Paper Series, Vol. 7, No. 6, pp. 1-40. 
Kuchins, Andrew and Tom Sanderson (2013), “Northern Distribution Network (NDN)”, Center for Strategic and International Studies (CSIS), Available at: http://csis.org/program/northern-distribution-network-ndn, (Accessed on: 18/8/2013).
Kurečić, Petar (2010), “The New Great Game: Rivalry of Geostrategies and Geoeconomies in Central Asia”, Hrvatski Geografski Glasink, Vol.72, No. 1, pp. 21-48.
Labs, Eric (1997), “Beyond Victory: Offensive Realism and the Expansion of War Aims”, Security Illinois, Vol. 6, No. 8, pp. 1-49.
Laruelle, Marlène (2012), “US Central Asia Policy: still American Mars Versus European Venus?”, EUCAM Policy Brief,  No. 26, pp. 1-6.
Lazarus, Allison (2012), “The Northern Distribution Network and Withdrawal from Afghanistan”, The Yale Review of International Studies, Available at: http://yris.yira.org/comments/752, (Accessed on: 17/8/2013).
Lee, Graham (2012), “The New Silk Road and the Northern Distribution Network: a Golden Road to Central Asian Trade Reform?”, Open Society Foundation, Occasional Paper Series, No. 8, pp. 1-48.
Mankoff, Jeffrey (2013), “The United States and Central Asia after 2014”, Center for Strategic and International Studies, Available at: http://www.csis.org, (Accessed on: 10/8/2013).
Muzalevsky, Roman (2009), “Russia’s Strategy in Central Asia: an Analysis of Key Trends”, Yale Journal of International Affairs, Vol. 7, No. 6, pp. 5-17.
Oliker, Olga and David A. Shlapak (2005), “US Interests in Central Asia; Policy Priorities and Military Roles”, The Public Service of  the Rand Corporation, Available at: www.rand.org, (Accessed on: 10/6/2016).
Patil, Rajendra and Dharmesh Dandekar (2013), “The US New Silk Route to Manage Asia”, Business India International, Vol. 5, No. 1, pp. 9-20 
Rywkin, Michael (2011), “What is Central Asia to US?”, American Foreign Policy Interests, Vol. 33, No. 5, pp. 222–229.
Shelala II, Robert M., Nori Kasting, Sam Khazai and Sean Mann (2012),“US and Iranian Strategic Competition: The Impact of Afghanistan, Central Asia, and Pakistan”, Center for Strategic and International Studies, Available at: http://csis.org/files/publication/120312_Iran_Chapter_X_AfPakCentAsia_AHC.pdf, (Accessed on: 20/5/2016).
Trilling, David (2011), “Northern Distribution Nightmare”, Foreign Policy, Available at: http://www.foreignpolicy.com/articles/2011/12/06/afghanistan_resupply_nato_ndn, (Accessed on: 18/8/2013).
Yang, Chi-Lin (2008), “A Critique of American Policies toward Central Asia”, Chang Gung Journal of Humanities and Social Sciences, Vol. 1, No. 2, pp. 333-355.
Zenn, Jacob (2013), “What Option for US Influences in Central Asia after Manas?”, Central Asia-Caucasus Institute, Available at: http://old.cacianalyst.org/?q=node/5937, (Accessed on: 20/8/2013).
مطالعات اوراسیای مرکزی
دوره 10، شماره 2
پاییز و زمستان 1396
صفحه 271-288

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار