توزیع فضایی پایگاه‌های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی و خاورمیانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه مالک اشتر

2 دانش‌آموخته دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

سقوط اتحاد شوروی به‌عنوان یکی از دو ابرقدرت بزرگ جهان سبب شد تا با خروج رقیب اصلی ایالات‌متحده از صحنۀ رقابت، تعادل ژئوپلیتیکی جهان بهم بخورد و فرصتی برای ایالات‌متحده فراهم شود تا نظم نوین مورد نظر خود در جهان را شکل دهد. در نتیجۀ این وضعیت، بسیاری از نظریه‌پردازان، این مرحله را ورود به عصر شکل‌گیری نظام تک‌قطبی در نظام بین‌الملل نامیدند. مقامات کاخ سفید بر این باورند که ایالات‌متحده به‌دلیل داشتن ارزش‌ها و هنجارهای جهان‌شمول، تنها قدرتی است که شایستگی رهبری جهان را دارد و می‌بایست از عدالت و آزادی در جهان دفاع کند. تحقق رؤیای هژمونی آمریکا نیازمند تأمین شرایط آن بود که بیش از هر منطقه‌ای از جهان در خاورمیانه متمرکز شده بود. از مجموع پایگاه‌های نظامی آمریکا، واشنگتن در منطقۀ آسیای مرکزی و خاورمیانه بیش از 50 پایگاه نظامی دارد. بنابراین شناخت پایگاه‌های نظامی آمریکا در این مناطق با توجه به تهدیدهای روزافزون این کشور اهمیت دارد و استفاده از آمار فضایی می‌تواند در شناخت بهتر این پایگاه‌ها به ما کمک کند. هدف این نوشتار، فهم الگوی توزیع فضایی پایگاه‌های نظامی آمریکا در مناطق ذکرشده با استفاده از ابزار تحلیل داده‌های مکانی مورد کاوش در نرم‌افزار آرک‌جی‌آی‌اس است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که پایگاه‌های دارای فاصلۀ کمتر از 620 کیلومتر تا مرزهای ایران، بیشتر با هدف پوشش‌دهی و کنترل مستقیم بر قلمرو حاکمیت ایران ایجادشده‌اند و در مقابل پایگاه‌های دارای فاصلۀ بیشتر از 620 کیلومتر از مرزهای ایران، بیشتر با هدف عملیات پشتیبانی و سایر هدف‌های آمریکا در منطقه ایجاد شده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Spatial Distribution of US Military Bases in the Central Asia and the Middle East

نویسندگان [English]

  • Ali Mohamadpor 1
  • Mohammad Amin Attar 2
1 Assistant Professor of Political Geography, University of Malek Ashtar
2 PhD in Graduate in Geography and Urban Planning, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The fall of the Soviet Union as one of the world’s two superpowers, caused the absence of the main competitor of the US in the global competition. The world’s geopolitical balance has been broken and provided an opportunity for the United States to construct its favorite new  world order. So, many theorists have called this stage the era of the formation of a monopoly system in the international system. From the total number of US military bases in the world, Washington has more than 50 military bases in the Central Asia and the Middle East. Therefore, the Recognition of America’s military bases in these areas due to the growing threat of this country is very important and the use the tools of spatial statistical analysis can be useful to identify this bases. The aim of this study is the understanding of the pattern of spatial distribution of U.S military bases in the Central Asia and the Middle East. Some of the results show: the bases that have the distance less than 620 km from the Iranian border, mainly have been created to cover direct control over the territory of the Iran and the bases that have the distance more than 620 kilometers from the border of Iran, mainly have been created to supported operations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Central Asia
  • GIS
  • spatial statistic
  • the Exploratory Spatial Data Analysis
  • The Middle East
  • US Military Bases

مراجع

الف) فارسی
1. ترابی آزاد، مسعود، امیر سیه سرانی و رحیم افتخاری (1389)، آموزش جامع تحلیل‌گر زمین‌آماری نرم‌افزار ArcGIS، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
2. حافظ­نیا، محمدرضا (1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
3. دهشیار، حسین (1381)، «11 سپتامبر، ساختار نظام بین­الملل و هژمون آمریکا»، مطالعات راهبردی، سال 5، شمارۀ 3 و 4، صص 146-131.
4. رفیع، حسین، دیان جانباز و آمنه شیرخانی (1388)، «آسیای مرکزی: منطقه‌ای پویا برای فعالان امنیتی، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال 2، شمارۀ 3، صص 76-61.
5. طاهری، ابوالقاسم (1387)، «راهبرد نفتی ایالات‌متحدۀ آمریکا»، مطالعات منطقه­ای: اسرائیل شناسی- آمریکاشناسی، سال 9، شمارۀ 2، صص 189-141.
6. قالیباف، محمدباقر و سید موسی پور موسوی (1387)، «ژئوپلیتیک نوین خاورمیانه و سیاست خارجی ایران»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ 66، شمارۀ 66، صص 69-53.
7. قالیباف، محمدباقر و محمدهادی پوینده (1386)، «تحلیل اطلاق مفهوم بیضی استراتژیک انرژی»، ژئوپلیتیک ایران، دورۀ 3، شمارۀ 2، صص 64-40.
8. قدسی، امیر (1391)، «تحولات ژئوپلیتیک خاورمیانه و تقابل استراتژی­ها»، مطالعات بیداری اسلامی، سال 1، شمارۀ 1، صص 169-153.
9. مایل افشار، فرحناز (1389)، «تحلیلی بر نقش قدرت‌های مداخله‌گر در خلیج‌فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران»، سرزمین، سال 7، شمارۀ 26، صص 76-53.
معین‌الدینی، جواد (1385)، «دگرگونی ژئوپلیتیک خاورمیانه و امنیت خلیج‌فارس»، اطلاعات سیاسی– اقتصادی، سال 20، شمارۀ 9 و 10، صص 145-133.
ملکوتیان، مصطفی (1390)، «تأثیر انقلاب‌های عربی بر تقابل استراتژیکی ایران و آمریکا»، آفاق امنیت، سال 4، شمارۀ 13، صص 46-19.
نقدی­نژاد، حسن و محمد سوری (1387)، «رقابت روسیه و آمریکا در اوراسیا»، مطالعات آسیایمرکزیوقفقاز، دورۀ 14، شمارۀ 62، صص 171-155.
واعظی، محمود (1389)، «شورای همکاری خلیج‌فارس و قدرت‌های غربی: تداوم و تغییر در حوزه‌های تعامل»، سیاست خارجی، شمارۀ 28، صص 92-51.
 
ب) انگلیسی
Antizzo, Glenn J. (2010), U. S. Military Intervention in the Post Cold War Era: How to Win America’s Wars in the Twenty First Century (Political Traditions in Foreign Policy Series), Louisiana: Louisiana State University Press.
BP (2010), “Statistical Review of World Energy”, Available at: http://www.bp.com, (Accessed on: 10/6/2010).
Gaddis, John Lewis (2004), Surprise, Security and the American Experience, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Guirguis, Dina (2011), Egypt after the Revolution: an Early Assessment, Washington: Institute for Near East Policy.
Leverett, Flynt and Jeffrey Badder (2006), “Managing China–US Energy Competition in the Middle East”, The Washington Quarterly, Vol. 29, No. 1, pp. 187-201.
Luft, G. (2005),“America’s Oil Dependence and its Implications for U.S. Middle East Policy”, Briefing Presentation before Senate Foreign Relations Subcommittee on Near Eastern and South Asian Affairs, Available at: https://www.globalsecurity.org/military/library/congress/2005_hr/051020-luft.pdf, (Accessed on: 17/12/2017).
Mitchell, A. (2008), The ESRI Guide to GIS Analysis, Vol. 2: Spatial Measurements and Statistics, Redlands, California: ESRI Press.
National Energy Policy (2001), “Report of the National Energy Policy Development Group”, Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, Available at: https://www.wtrg.com/EnergyReport/National-Energy-Policy.pdf, (Accessed on: 6/5/2016).
Obama, Barack and Joe Biden (2009), “New Energy for America”, Available at: https://energy.gov/sites/prod/files/edg/media/Obama_New_Energy_0804.pdf, (Accessed on: 18/11/2017).
Rogerson, P. A. (2006), Statistical Methods for Geographers: a Student’s Guide, Los Angeles, California: SAGE Publications.
Stewart, R. H. (2004), Introduction to Physical Oceanography, Department of Oceanography Texas A & M University, Available at: https://www.colorado.edu/oclab/sites/default/files/attached-files/stewart_textbook.pdf, (Accessed on: 29/12/2017).
The White House (2002), “The National Security Strategy of the United States of America”, Available at: https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/nsc/nss/2002/, (Accessed on: 11/9/2003).
The White House (2007), “Base Structure Report of Department of Defense of United States of America”, Available at: http://www.whitehouse.gov/news/releases/2002/01/2200.20129 11.htm1, (Accessed on: 6/9/2010).
United States Department of Energy (2006), “Annual Energy Review 2006”, Available at: https://www.eia.gov/totalenergy/data/annual/previous.php#2006, (Accessed on: 10/6/2007).
Wickham, Carrie Rosefky (2011), “The Muslim Brotherhood after Mubarak”, Foreign Affairs, Available at: https://www.foreignaffairs.com/articles/egypt/2011-02-03/muslim brotherhood-after-mubarak, (Accessed on: 4/2/2011).
مطالعات اوراسیای مرکزی
دوره 10، شماره 2
پاییز و زمستان 1396
صفحه 377-394

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار